Afgelopen week hebben we afscheid genomen van onze vaste telefoonlijn.
Plotseling heeft ons huis er weer een paar lege plekjes bij. Plekjes die plots fungeren als een beeldschermpje waarop de geschiedenis van die telefoon wordt afgedraaid.
Vroeger hing thuis de bakelieten telefoon lange tijd in de gang, met een lang gekruld snoer er aan zodat je er meters ver mee kon lopen en op de tweede trede van de trap toch enigszins in privacy je telefoongesprek met je vriendje kon voeren.
Die speciale en specifieke geur van bakeliet. Hoe lang heb ik die geur eigenlijk al niet geroken, wat mooi toch al die aparte hokjes in onze hersenen waarmee we zelfs geur weer probleemloos op kunnen roepen. En dan die gekrulde snoeren waarvan de krul af en toe niet meer helemaal klopte. Je kunt er dan naar kijken en denken ach zo gaan die dingen, maar toch, af en toe moest ik dan – enigszins dwangneurotisch – de krul er weer goed in leggen, helemaal vanaf het begin van het snoer tot het einde.
Later komt de telefoon al wat prominenter in ons levenssfeer te staan: op het dressoir in kamer. En naarmate de jaren verstrijken wordt bakeliet vervangen door plastic, komen er meer exemplaren bij, een huiscentrale met een aantal basisstations, wordt bedraad vervangen door onbedraad, wordt analoog vervangen door digitaal. Maar nu is de vaste telefoon dus weg. Wat er over blijft is onze eigen digitaal smarttelefoon. Een kostbaar kleinood wat we altijd dicht bij ons hebben, ons broodnodige contact met de buitenwereld.
En van het ene filmpje komt het andere, van de dingen die voorbij gaan, van alle andere apparaten waar we al afscheid genomen hebben, de kookketel om de witte was in te doen, een aparte centrifuge, het stencilapparaat, de platenspeler (de koffergrammofoon!), de fax, de eerste generatie computers (de Commodore 64, de Atari 2600, de Apple I), en daarbij natuurlijk ook de verschillende floppy discs, de cassetterecorder, de cassettes, de videospeler met de video’s. En ga zo maar door. Nog even we kunnen alle cd’s en dvd’s dankzij de streamingdiensten als Spotify en Netflix (en natuurlijk al hun concullega ‘s) ook bij het grofvuil zetten.
En inderdaad soms laat het – meestal erg tijdelijk – lege plekjes achter; de weemoed naar de mooie platenhoezen (daar kunnen de cd’s toch echt niet aan tippen), op je slaapkamer op je eigen koffergrammofoon eindeloos je nieuwe singeltje draaien, de roze nagellak waarmee je een foutje op een stencilvel weer kon repareren, het eindeloze gedraai aan de stencilmachine, de geur van bakeliet, het handigheidje om met een potlood het vastgedraaide cassettebandje weer in orde te krijgen.
Maar de lege plekjes maken ook weer ruimte vrij, ruimte om na te denken over de waarde van alle vernieuwingen, je realiseren van het belang van ruimte, rust en stilte, genieten van het uitzicht van de bloeiende magnolia. En inderdaad, ook toch wel een verlangen naar mooie nieuwe ontdekkingen, auto’s met een schone motor, schone energie. Want zoals je ziet, veranderingen kunnen heel snel gaan, de toekomst is dichter bij dan je durft te dromen!