Eind september 2018 verscheen er van mijn hand een lofzang op ons mooi Noorderplantsoen in de buurtkrant.
De PlantsoenPen
Pauline, mijn buurvrouw, gaf me een imaginaire pen, een Plantsoen-Pen, wat een grappig cadeau. Voorzichtig neem ik hem ter hand!
Op 13 augustus woonde ik 31 jaar aan het Noorderplantsoen: 13 en 31; gespiegelde getallen! Dat schreeuwt om spiegelen, om reflecteren! Kijk, daar is zo’n pen goed voor.
Met die denkbeeldige pen en een dito papiertje bij de hand loop ik bij de Moesstraat het plantsoen in, van Noord naar Zuid.
Geschiedenis
Ooit een belangrijke strategische plek; een bolwerk om de stad te verdedigen tegen ongewenste sujetten. Toen het Noorderplantsoen nog onderdeel van de stadswal was en hier de Boteringedwinger stond. Maar dan spreken we over het redelijk verre verleden, de periode vóór 1874.
Iets van dat verleden is nog zichtbaar in de glooiingen van het plantsoen, wat duidt op restanten van de stadswallen en de dwingers, vriendelijk verborgen onder de zachte groene grasmat.
Nog een restant van dat verre verleden zijn de oude iepen, majestueuze bomen die geplant zijn bij de aanleg van het park. Toen ik nog maar kort aan het plantsoen woonde, was ik getuige van een bizarre gebeurtenis: een jogger komt er aan gerend en buigt zich voorover met zijn handen tegen zo’n iep aan om te rekken en te strekken. Nauwelijks heeft hij de boom vast of een werkelijk énorme dikke tak valt uit de boom en komt vlak naast de jogger neer! Gelukkig loopt het goed af met de jogger. Met deze iep echter niet: er blijkt sprake te zijn van de iepziekte, zieke iepen worden broos en breekbaar. Spoedig daarna worden veel iepen omgehakt of – als dat nog een optie is – ernstig gesnoeid.
Autoluw
Een volgende belangrijke fase voor het plantsoen is de afsluiting van het park voor auto’s. In 1994 wordt dit na lang soebatten eindelijk uitgevoerd. Om de auto’s echt uit het plantsoen te weren worden bij Plantsoenbrug en bij Nieuwe Boteringestraat respectievelijk een shovel en een wals geplaatst. De machines staat k(l)eurig geverfd te glimmen met hun voetjes in een bedje van goud-geschilderde kiezels. Onze kinderen Joey en Dide voelen zich met een handje van die kiezels natuurlijk de koning te rijk!
Voor onze kinderen is het plantsoen sowieso een heerlijke speelplaats; als kleintjes genieten ze in het speeltuintje bij de kop van de Boteringestraat, en als ze ouder worden ook op het basketbalveldje. Helemaal geweldig zijn natuurlijk de winters: onverschrokken met duizelingwekkende snelheid met de slee vanaf de hoge heuvels naar beneden schichten en ook kriskrassend schaatsen op de vijvers.
Een minder fijne periode –rond de millenniumwisseling – volgt als een deel van het plantsoen wordt ingelijfd door een tamelijk grote groep drugsgebruikers en dealers. Gelukkig lukt het de bewoners om in goed overleg met gemeente en politie dit een halt toe te roepen. Voor de drugsgebruikers worden gebruikerspanden geopend en het park wordt weer een prettige én veilige plek!
De natuur
Ook voor mij is het plantsoen al die jaren – en zelfs in toenemende mate – een bron van plezier en geluk. Steeds meer heb ik oog voor die prachtige natuur. Alleen al de enorme verscheidenheid aan prachtige bomen; in het plantsoen staan meer dan 50 verschillende soorten bomen ! Weet u bijvoorbeeld waar de gewone vleugelnoot staat, of de zilverlinde (die in juli zo verrukkelijk ruikt), of de hemelboom? En in de lente al die prachtige stinzeplanten! Wat een genot om af en toe, alleen of in gezelschap een wandeling door ons prachtige plantsoen te maken.
En dan al die prachtige dieren die je, als je goed oplet of een beetje geluk hebt, kunt zien: de ganzen, zwanen en eenden, de meerkoetjes en waterhoentjes, maar ook de Senegal Papagaai (het Bonte Boertje) die moeilijk te zien is, maar die zijn aanwezigheid regelmatig verraadt door zijn harde geschreeuw. En natuurlijk ook de waterschildpadden die je regelmatig kunt zien als het zomer is, zich opwarmend aan de zon op de plankjes bij het water.
Noorderzon
En bij deze plantsoenschildering mag natuurlijk ook Noorderzon niet ongenoemd blijven. Ons eigen internationaal geroemde “performing art festival”.
Een keer per jaar strijkt het neer in ons plantsoen en bevinden we ons plotseling in een sprookje van geweldig theater, waarbij het lijkt of het plantsoen zich in een kleurige feestjurk heeft gestoken. Een magneet voor duizenden bezoekers uit de hele wereld en een reünie voor de plantsoenbewoners, zo direct na de zomervakantie.
Ik hoop nog jaren te mogen genieten van dit prachtige plantsoen, deze ongelofelijk mooie combinatie van natuur en cultuur, mens en dier! Niet voor niets weet dit plantsoen dichters, songwriters én filmmakers te inspireren!
En ik hoop u in ons Noorderplantsoen ook tegen te komen, zodat we samen op een bankje kunnen gaan zitten, om een goed gesprek te voeren, of simpelweg te genieten van al het moois wat het plantsoen ons te bieden heeft.
