Op zwoele zomeravonden kan de zee gaan lichten op plekken waar het water beweegt: in de golven, als je door het water loopt of zwemt of als je op het natte zand stapt. Het groenachtige licht wordt veroorzaakt door zeevonk, een bolvormige, ééncellige alg zonder bladgroen. Als dit algje heftig wordt bewogen zorgt een chemische reactie ervoor dat hij licht gaat uitstalen. Het oplichten is bedoeld om roofvijanden af te schrikken. Bij ruw weer gaat de zeevonk naar rustiger dieper water. Zeevonk kan tot massale bloei komen: het zeewater ziet er overdag dan zalmroze uit.
Ned: Zeevonk
Lat: Noctiluca scintillans
Eng: Sea sparkle, Noctiluca
Dui: Meeresleuchttierchen
De lichtende zee
De bloei van zeevonk is vooral bekend van de rustige wateren in de Duitse Bocht. Zeevonk is niet de enige soort die licht kan geven. Twee andere soorten pantserwieren, die niet zoals zeevonk dicht bij de kust leven, de lichtende kwal Pelagia perla en verschillende soorten bacteriën stralen soms licht uit. Rottende haringen kunnen licht afgeven, afkomstig van de bacterie Pseudomonae leucifera. Als ribkwallen of oorkwallen zeevonk of lichtgevende bacteriën hebben gegeten, kunnen ze ook oplichten.
Plant of dier?
Zeevonk valt onder de pantserwieren, maar het heeft zo veel plantaardige kenmerken verloren, dat het meer op een ééncellig diertje lijkt. Zeevonk heeft geen bladgroen om met behulp van zonlicht voedsel te maken, en dus moet hij andere organismen eten om te leven. Dat is een dierlijk kenmerk. In het Nederlands wordt zeevonk daarom ook wel een zweephaardiertje genoemd. Zeevonk leeft onder meer van kleinere planktonplantjes en -diertjes en visseneitjes. Opgegeten algencellen kun je zelfs als groenige vlekjes zien wanneer je het onder een microscoop bekijkt.
Meer weten over de ZeeVonk?
http://www.kennislink.nl/publicaties/sterren-in-de-zee
http://www.microscopy-uk.org.uk/mag/art98/nocti.html